خونریزی‌ گوارشی چاپ

خونریزی‌های گوارشی
دستگاه گوارش شامل مری، معده، روده‌ی کوچک، روده‌ی بزرگ (کولون)، رکتوم و معقد است. خونریزی می‌تواند قسمت فوقانی دستگاه گوارش (مری و معده و دوازدهه) یا در قسمت تحتانیِ آن (روده‌ی باریک و روده‌بزرگ و رکتوم و معقد) رخ دهد. خونریزی ممکن است در بیش از یک نقطه باشد.

مقدار خونریزی نیز می‌تواند از بسیار کم (حتی در حدی که با چشم قابل مشاهده نیست) تا مقادیر زیاد (تا حدی که جان بیمار را به خطر اندازد) ، متغیر باشد. خونریزی گوارشی یک بیماری نیست، بلکه‌ نشانه‌ای از بیماری است.

علل خونریزی گوارشی کدامند؟
علل مختلف و متفاوتی برای خونریزی گوارشی وجود دارد:
- هموروئید (بواسیر) – شقاقِ معقد
- زخم گوارشی ( پپتیک اولسر)
- پارگی یا التهاب در مری
- دیورتیکول (زایده‌ی کیسه‌مانندِ غیرطبیعی در دستگاه گوارش) یا التهاب در آن
- بیماری‌های  التهابی روده
- پولیپ‌های روده‌ی بزرگ (کولون)
- سرطان در روده‌ی بزرگ، معده یا مری
- درگیری‌های عروقی در قسمت‌های مختلف دستگاه گوارش مانند واسکولیت یا ایسکمی
- و غبره...

علایم خونریزی گوارشی کدامند؟
- استفراغ خونی یا استفراغ حاوی موادی شبیه به دانه‌های قهوه، این به معنای خون‌ریزی از قسمت فوقانی دستگاه گوارش است.
- وجود خون در مدفوع
خونِ موجود در مدفوع می‌تواند روشن یا تیره (مدفوع سیاه و قیرمانند و بدبو) و یا نهان (غیرقابل رؤیت) باشد. خون مخفی در مدفوع به‌وسیله‌ی آزمایش مدفوع قابل تشخیص است.  وجود خون در مدفوع بیشتر به نفع خونریزی از قسمت تحتانی دستگاه گوارش است.

خونریزی شدید و ناگهانی (حاد) گوارشی با مقادیر زیاد، در صورت عدم رسیدگی فوری، می‌تواند سبب بروز شوک و حتی مرگ در بیمار شود.
در صورت بروز هریک از این علایم باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایید.

دفع خون مزمن و مخفی در مدفوع می‌تواند به مرور سبب کم‌خونی و بروز علایمی مانند سبکی‌سر، خستگی، سنکوپ و غیره شود. گاهی در  بررسی علت کم‌خونی، بررسی خون مخفی در مدفوع لازم است و در صورت مثبت بودن آن، بررسی‌های بیشتر حتماً باید انجام شود. خون مخفی می‌تواند نشانه‌ای از بدخیمی باشد.

تشخیص و درمانِ خونریزی گوارشی چگونه انجام می‌شود؟
اغلب تشخیص این امر به وسیله‌ی شرح‌حال بیمار و معاینه‌ی اولیه انجام شده و برای بررسی بیشتر از اقداماتی مانند اندوسکوپی، کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی انجام می‌شود تا منشاء دقیق خونریزی مشخص و درمان لازم با توجه به علت خونریزی انجام شود. به نوعی این اقدامات هم تشخیصی و هم درمانی هستند.